نگاه کوتاه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

ارتباط بین تجارت و تکنولوژی دیر زمانی است که وجود داشته و ادامه دارد. در واقع، یک پیشرفت تکنیکی باعث رونق تجارت شد و آن هم ساخت کشتی بود. در حدود ۲۰۰۰سال قبل از میلاد، فینیقیان تکنیک ساخت کشتی را بکار بردند تا از دریا بگذرند و به سرزمین‌های دور دست یابند. با این پیشرفت، برای اولین بار مرزهای جغرافیایی برای تجارت باز شد و تجارت با سرزمین‌های دیگر آغاز گشته و روشهای خلاقانه‌ای بصورتهای گوناگون به آن اضافه شد تا امروز که یکی از محبوبترین روشهای تجارت خرید اینترنتی در دنیای وب است. شما می‌توانید در زمانهای پرت، در هر زمان و مکان حتی با لباس خواب می‌توانید اینکار را بکنید. به معنای واقعی هر کسی می‌تواند صفحه اینترنتی خود را ساخته و کالاهای مورد نیازش را در آن ارایه دهد. البته تاریخچه تجارت الکترونیک با تاریخچه اختراعات قدیمی مثل کابل، مودم، الکترونیک، کامپیوتر و اینترنت پیوند خورده‌است. تجارت الکترونیک به شکل کنونی در سال ۱۹۹۱ محقق شد. از آن زمان هزاران هزار کسب و کار و تجار وارد این دنیا شده‌اند.درواقع تجارت الکترونیک برای اسان سازی معاملات اقتصادی به صورت الکترونیک تعریف شد. استفاده از این فناوری مانند تبادل الکترونیکی اطلاعات و انتقال الکترونیکی سرمایه، که هر دو در اواخر ۱۹۷۰ معرفی شده‌اند. و به شرکتها و سازمان‌ها اجازه ارسال اسناد الکترونیکی را داد. و اجازه تجارت کردن با ارسال اسناد تجاری مثل سفارشهای خرید یا فاکتورها را به صورت الکترونیکی، می‌دهد. با رشد و پذیرش کارت اعتباری، ماشین تحویلدار خودکار و تلفن بانک در دهه ۱۹۸۰ باعث فرم گیری تجارت الکترونیک شد. نوع دیگر تجارت الکترونیک سیستم رزرواسیون هواپیمایی بوسیله Sabre در امریکا و Travicom در بریتانیا، ارایه شده‌است. از دهه ۱۹۹۰ به بعد تجارت الکترونیک شامل اضافاتی مثل سیستم برنامه ریزی منابع سرمایه، داده کاوی، انبار داده شده‌است. در ۱۹۹۰، Tim Bermers-lee مرورگر وب جهان گسترده را اختراع کرد و شبکه ارتباطی اکادمیک را به سیستم ارتباطی هرروز و برای هر شخص در جهان وسیع دگرگون ساخت که اینترنت یا www خوانده می‌شود. سرمایه‌گذاری تجاری بروی اینترنت بخاطر کافی نبودن سرمایه‌گذاری کاملاً محدود شده بود. اگر چه اینترنت محبوبیت جهانی گسترده‌ای در حدود ۱۹۹۴ با استفاده از مرورگر وب Mosaic پیدا کرده بود. معرفی پروتکلهای امنیتی و DSL (اشتراک خط دیجیتال) که ارتباط مستمر را با اینترنت را اجازه می‌داد حدود ۵ سال طول کشید.. البته در سال ۲۰۰۰ بحران The dot-com bust باعث برشکستگی خیلی از شرکت‌های تجاری بزرگ و نتایج ناگواری را بوجود اورد، باعث بازبینی قوانین و افزایش مزایا و امکانات تجارت الکترونیک کردند و تا انتهای سال ۲۰۰۰، خیلی از شرکتهای تجاری امریکایی و اروپایی سرویس هایشان را از طریق اینترنت ارایه دادند. از ان موقع مردم به کلمه‌ای به عنوان تجارت الکترونیک با توانایی خرید کالاهای گوناگون از طریق اینترنت با استفاده از پروتکل‌های امنیتی و سرویس‌های پرداخت الکترونیکی که در ان مشارکت کردند، اشنا شدند. واز این زمان رقابت شدید بین شرکت‌ها و سازمانها شدت گرفتو با گذشت زمان هم اینرقابت تنگتر شده‌است. جالب این که تا پایان سال ۲۰۰۱ بیش از ۲۲۰ بیلیون دلار معاملات مالی توسط صدها سایت تجاری بر روی اینترنت انجام پذیرفته‌است و در همین سال مدل تجارت الکترونیک B2B دارای در حدود ۷۰۰ میلیارد تراکنش بود. و در سال ۲۰۰۷ سهم تجارت الکترونیک در خرده فروشی کل دنیا ۳٫۴٪ بوده‌است که انرا در سال ۲۰۱۰، ۵٫۱٪ اعلام نمودند که این امار رشد سریع این شیوه تجارت کردن را می‌رساند.

کسب و کار الکترونیک عبارتست از کاربردی کردن کلیه سیستمهای اطلاعاتی برای تقویت و کنترل فرایندهای کسب و کار. امروزه این فرایندها با استفاده از تکنولوژی‌های مبتنی بر وب توسعه می‌یابند .

کسب و کار الکترونیکی در یک تعریف ساده واژه‌ای به معنی انجام کسب و کار با استفاده از ارتباطات راه دور و ابزارهای مرتبط است . تجارت الکترونیک از این دست دارای مفهومی کوچکتر و محدودتر نسبت به کسب و کار الکترونیکی است . در تجارت الکترونیک حتماً باید بین دو طرف پول رد و بدل شود ( تا به مفهوم تجارت برسیم ) ولی در کسب و کار الکترونیک لازم نیست پولی مبادله گردد . به عنوان مثال دادگاهی که در آن محاکمه از طریق فضای اینترنتی انجام میگردد کسب و کار الکترونیک محسوب می‌شود .
برخی نیز کسب و کار الکترونیک را ترکیبی از تجارت الکترونیک، هوشمندی شرکتها، مدیریت ارتباط با مشتری، مدیریت زنجیرهٔ تامین و برنامه ریزی منابع شرکت می‌دانند که به صورت زیر بیان می‌شود :

کسب و کار الکترونیک

کسب و کار الکترونیک تعاریف متعددی دارد که در زیر به برخی از آنها اشاره می شود: – کسب و کار الکترونیک وسیله ای که مسیر رسیدن بنگاهها به بازار را هموار می سازد. مسیری که مشتریان در آنجا اقدام به خرید کالا و خدمات می کنند؛ – کسب و کار الکترونیک وسیله ای است که به استفاده کنندگان آن امکان رسیدن به مشتریان موثر و کارآمد را فراهم می سازد؛ – کسب و کار الکترونیک توانایی هدایت تجارت از طریق شبکه های الکترونیک نظیر اینترنت و شبکه جهانی است.

تجارت الکترونیک

براساس تعریف دفتر توسعه جامعه اروپا(OECD) به طور کلی تجارت الکترونیک، معاملات را در ارتباط با فعالیتهای تجاری افراد و سازمانها شکل می دهد. این فعالیتها براساس پردازش و انتقال اطلاعات دیجیتالی (متن، صدا و تصاویر) مبتنی هستند. تجارت الکترونیک، به مجموعه فعالیتهایی اطلاق می گردد که مستقیماً به وسیله ارتباطات الکترونیکی (شبکه ای) پشتیبانی می شود.

تفاوت کسب و کار الکترونیک و تجارت الکترونیک کسب و کار الکترونیک به مفهوم کلی شامل به کارگیری فناوریهای جدید برای برقراری ارتباطات زنجیره ای بین سازندگان، فروشندگان، عرضه کنندگان و به طور کلی ارایه دهندگان کالا و خدمات از یک سو و خریدار و مصرف کننده و یا به طور کلی مشتری از سوی دیگر است و نتیجه آن اتخاذ تصمیمهای بهتر، بهینه سازی کالا و خدمات، کاهش هزینه ها و گشودن کانالهای جدید است. ولی تجارت الکترونیک به هر شکلی از نقل و انتقالات در تجارت اطلاق می شود که در آن طرفین، بیشتر از طریق الکترونیکی با یکدیگر در تماس هستند تا از طریق نقل و انتقالات فیزیکی. به عبارت دیگر، تجارت الکترونیک زیربخشی از کسب و کار الکترونیک در سازمانها است، زیرا در کسب و کار الکترونیک، شکل الکترونیکی کلیه فرایندهای کسب و کار سازمان از قبیل تولید، تحقیق و توسعه امور اداری، مالی، مدیریت نیروی انسانی، پشتیبانی و تجارت مطرح است. در حالی که در تجارت الکترونیک تنها فرایند تجارت سازمان به صورت الکترونیک یک جزء بنیادی از کسب و کار الکترونیک به حساب می آید. کسب و کار الکترونیک باعث می شود تا فرایندهای تجارت، روابط و دادوستد جهانی گردد. محیط تجاری شرکت، ممکن است، شامل یک شبکه جهت دسترسی به سازمانهای عمومی یا شبکه هایی که با محافظت خاص برای دسترسی افرادی خاص طراحی شده و یا حتی شبکه داخلی باشد که برای دسترسی افراد و کارمندان داخل شرکت طراحی شده است. کسب و کار الکترونیک تنها قراردادن یک صفحه شبکه ای نیست. بلکه محیط مدلهای تجاری اعم از تجارت با کارمندان، مشتریان، تامین کنندگان و شرکا است. (سرمد، ۱۳۸۲، ص۳)

انواع کسب و کار الکترونیک

کسب و کار الکترونیک بسته به اینکه طرفهای معامله سازمانها یا افراد باشند به انواع زیر تقسیم می شوند. در اینجا روابط بر مبنای اهداف تجاری شکل می گیرد. واحد تجاری با واحد تجاری (BUSINESS TO BUSINESS = B2B) ؛ واحد تجاری با مصرف کننده (BUSINESS TO CONSUMER = B2C) مصرف کننده با مصرف کننده (CONSUMER TO CONSUMER = C2C) واحد تجاری با دولت (BUSINESS TO GOVERNMENT = B2G) دولت با واحد تجاری (GOVERNMENT TO BUSINESS = G2B)

شیوه های کسب و کار الکترونیک

به طور کلی سه شیوه معاملات کسب و کار الکترونیکی وجود دارد: OFF LINE = در این شیوه بنگاهها برای انجام فعالیتهای تجاری از سیستم پست الکترونیکی استفاده می کنند.

ON LINE = در این شیوه،& بنگاهها از طریق «<تعیین کننده متحدالشکل منبع» (UNIFORM RESOURCE LOCATOR = URL) اقدام به معاملات تجاری می کنند. URL ها آدرسهایی هستند که ساختار آنها برای همه کامپیوترها یکسان است و به وسیله آن می توان به منبع مورد نظر دست یافت (اسنل، ۱۳۷۹، ص ۷۷). دروازه شبکه (PORTAL) یک صفحه شبکه است که در آن لینک هایی برای رفتن به سایت های محتوی اخبار مربوط به موضوعهای مختلف وجود دارد. این صفحات دارای تعداد زیادی آدرس با موضوعهای مختلف هستند. (اسنل، ۱۳۷۹، ص ۹۷). خدمات دروازه شبکه اغلب شامل موتورهای جستجوگر، پست الکترونیکـــــی، چت، نقشه ها، فروش و گزینه های دیگری برای مشتریان است. درواقع دروازه های شبکه هدفی برای تبلیغات و بازاریابی هستند.مزایای استفاده از کسب و کار الکترونیک: نزدیک شدن ارتباطات؛ دستیابی به بازارهای جدید؛ افزایش میزان فروش و سود؛ حذف هزینه هایی مانند تهیه کاغذ، چاپ، بروشور و کاتالوگ؛ کاهش هزینه های معاملاتی و تدارکاتی؛ بهبود مدیــریت بر روابط مصرف کننده، عرضه کننده و کارکنان؛ کاهش آلودگی محیط زیست، ترافیک و ازدحام.

معایب کسب و کار الکترونیک مسئله امنیت، امکان ورود به سیستم های شما از طریق آدرس پست الکترونیکی، سایت شبکه و دستیابی به اطلاعات مالی و غیره؛ اختلال در برنامه کاری در صورت خرابی سیستم؛ از دست دادن کنترل؛ مشکلات و هزینه های به روز بودن با فناوریهایی که به سرعت پیشرفت می کنند.

چارچوب تحلیلی گسترش و نفوذ هر فناوری بستگی به چند عامل نظیر منافع بالقوه فناوری، ظرفیت جذب بنگاهها دارد. منافع بالقوه نه تنها به تولیدکنندگان کالاها و خدمات می رسد که از فناوری جدید استفاده می کنند، بلکه مصرف کنندگان آن کالاها و خدمات نیز از آن بهره مند می شوند. برای مثال، رشد سریع اینترنت باعث می شود هم عرضه کنندگان و هم مصرف کنندگان از مطلوبیت بیشتری برخوردار گردند.

پذیرش فناوری کسب و کار الکترونیک تابعی از چندین عامل است. این عوامل در اکثر مواقع اثر تقویت کننده دو جانبه ای (متقابلی) بر یکدیگر دارند ملاحظات بین‌المللی که شامل صادرات، واردات فنــــاوری و… است در تعامل با کسب و کار الکترونیک، اثرتقویت کننده بر یکدیگر دارند. در این حالت بنگاه در سطح بین‌المللی با پذیرش کسب و کار الکترونیک واردات و صادرات خود را برمبنای اصول استاندارد کسب و کـــــار الکترونیک شکل می دهد. از طرف دیگر قرار گرفتن کالا و خدمات در فضای تجارت الکترونیکی موجب حذف فاصله بین مبدا و مقصد کالاها و خدمات می گردد و تغییرات اساسی در بازارهای هدف به وجود می آورد. موفقیت در این فرایند، منوط به مدیریت کارا و حرفه ای اسـت. مدیریت حرفـه ای با درک و شناخت از فضای ارتباطات بین‌المللی، شیوه های کسب و کار الکترونیک را متناسب با ملاحظات بیـــن المللی تطبیق می دهد. از طرف دیگر، مدیریت حرفه ای با تجارت مدرن روابط غیرمعمـــول را تصحیح می کند. حجم عملیات، اثرات دو سویه ای را بر کسب و کار الکترونیک دارد. از آنجایی که استفاده از کسب و کار الکترونیک باعث دستیابی به انبوهی از مشتریان با سلایق مختلف می گردد. لذا بنگــاههای فعال در امر تجارت بین‌المللی با گسترش ظـــرفیت تولیدی و تنوع بخشی به تولیدات کالا و خدمات سعی در جذب مشتریان بیشتر است. یکی از شرایط مهم دیگر در کسب و کار الکترونیک وجود شبکه ارتباطی قوی همراه با اطمینان بالاست. دسترسی به پهنای باند بالاتر در اختیار هیچ کدام از بنگاهها نیست. پهنای باند قسمتی از زیرساختهای نهادینه شده توسط دولت است. هرقدر این پهنا بالاتر باشد، حجم وسرعت اطلاعاتی که ردوبدل می کند بیشتر خواهد بود. از این رو با درنظر گرفتن نقش مهمی که این عامل می تواند در موقعیت خدمات شبکه با توان بالا داشته باشد، خصوصی سازی و مقررات زدایی خدمات ارتباطی به منظور افزایش کارایی در سیستم مخابرات در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته مورد تاکید قرار می گیرد. متغیرهای رفتاری نظیر میزان مهارت نیروی انسانی بنگاهها، حجم سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه و نرخهای دستمزد، از عوامل مهمی هستند که در پذیرش کسب و کار الکترونیک توسط بنگاهها موثرند. هرقدر بنگاه تجاری در سطح بین‌المللی از نیروی انسانی متخصص بیشتری برخوردار باشد و منابع بیشتری را به سرمایه گذاری تخصیص دهد، موقعیت بهتــــــری در جذب و پذیرش کسب و کار الکترونیک دارد. همچنین دستمزدهای بالا همیشه انگیزه عمده ای برای نیروی کار جهت افزایش کارایی و نوآوری به حساب می آید. در نتیجه به کارگیری کسب و کار الکترونیک منافع متعددی را به دنبال دارد. علی‌رغم اینکه بسیاری از منافع موجود در شکل یک ذکر گردید، بسیاری از بنگاهها به دلیل پایین بودن هزینه مشارکت را قبول می کنند اینترنت باعث ارزانی دسترسی به اطلاعات و بازارهای جهانی می شود. این عامل موجب می گردد سرعت عمل در بازارهای چند منظوره که برای تولید کالاها و اطلاعات است، بالا برود. به طور بالقوه شکل تازه ای به سازمان دهی زیرساخت مشاغل مــــوجود می بخشد و با ارزش گذاری مجدد، راه را برای انجام معاملات تجاری باز می کند و با مهندسی مجدد بازرگانی محدودیتهایی که به طور سنتی تولیدکنندگان را از مشتریان جدا می ساخت رها می سازد.از سوی دیگر، فعالیتهای منفصل و جدا از هم نظیر سفارش، پرداخت و خدمات بعد از فروش، ممکن است به یک فرایند واحد ادغام شده و باعث کاهش هزینه های اعتباری گردد. نتیجه چنین فرایندی منتهی به افزایش کارایی و رقابت پذیری در بین بنگاههای صادراتی است. نتیجه گیری

باتوجه به چارچوب تئوریک مطرح شده و بررسی تجربه هند از کسب و کار الکترونیک برای افزایش انگیزه صادراتی پیشنهادات زیر برای بنگاههای تجاری فعال در امور بازرگانی به بنگاههای بین‌المللی توصیه می شود. ورود به سازمان تجارت جهانی و قرار گرفتن در وضعیت رقابتی امری اجتناب ناپذیر است. از این رو استفاده از فناوریهای نوین تجاری در بنگاههای صادراتی مورد تاکید قرار می گیرد. از آنجا که موفقیت در کسب و کار الکترونیک نیازمند توجه به عوامل جانبی و تاثیرگذار بر آن است. لذا مدیریت حرفه ای و به کارگیری نیروی کار متخصص برای تقویت کسب و کار الکترونیک برای بنگاهها توصیه می شود.

رئوس مطالب

فایل مروری بر تجارت الکترونیک

نگاه کوتاه

برگرفته از سایت http://www.ues.ac.ir

مستندسازی

تهیه مجموعه اسناد و مدارکی است که سیر تکوین و تحقق یک فعالیت از شروع تا خاتمه آن و چگونگی بهره برداری و نگهداری را، با تحلیل و ارزیابی مربوط نشان میدهد. در واقع، مستندسازی ابزاری است که امکان استفاده و بکارگیری از تجربیات فردی و گروهی را جهت توسعه سازمانی فراهم می سازد. مستندسازی بهعنوان کلید مدیریت دانش محسوب میگردد و شامل فرآیند شناسایی، گردآوری، و در دسترس عموم قرار دادن سوابق یا اسناد موجود از قبیل مکاتبات، فایلهای کامپیوتری، تصاویر و… میباشد که دارای ارزش تاریخی نیز میباشند. (مستندسازی همچنین میتواند اشاره به خود سوابق، اوراق، عکسها و … داشته باشد). ممکن است مستندسازی مستلزم خلق اسناد جدید جهت تهیه متن برای موارد موجود یا پر کردن خلأهای موجود در سوابق تاریخی موجود باشد.

یکی از روش های مهم کسب دانش و بهبود عملکرد در هر سازمان ” تجربه ” است. تجربه تصویری تاریخی ایجاد می کند که به کمک این تصویر میتوان شرایط و اتفاقات جدید را مشاهده و درک کرد. دانش ناشی از این تجربیات، نقش یا نقوشی آشنا در ذهن بوجود میآورد که با استفاده از آن ها میتوان بین آنچه که اکنون در حال شکل گرفتن است و آنچه که قبلاً اتفاق افتاده، ارتباط برقرار کرد. کسانی که قادر به یادآوری این تجربیات نیستند ممکن است بار دیگر با همان مشکلات مواجه شوند. آموختن از تجربیات گذشته یکی از مهارتهای کلیدی در سازمانهای یادگیرنده می باشد. اما این مسأله که همه افراد همه کارها را خود تجربه کنند، وقت و هزینه بسیاری را برای سازمان به دنبال خواهد داشت. در نتیجه یکی از روش های موثر کسب دانش، استفاده از تجربیات دیگران است و قدم اول در استفاده از تجربیات دیگران، مستند سازی این تجارب می باشد.

مستندسازی تجربیات، یعنی مستندسازی همه عواملی که بر اتخاذ و اجرای تصمیمات تشکیل دهنده تجربیات مؤثر بوده است. بر این اساس مستند سازی تجربیات یعنی، تحلیل محتوایی تصمیم های اتخاذ شده با هدف آگاهی از دانشی که تصمیمات را فرا گرفته است.

مستندسازی تجربیات مدیران مستلزم توصیف ادراکات، نگرانی ها، تحلیل ها، اقدامات و فعالیتهای انجام شده در دورههای ماقبل تصمیم، تصمیم و پس از تصمیم و تبیین دانش فراگیرنده تصمیمات در قالب گروههای عوامل تاثیر گذار ، براساس ترتیب زمانی و منطق علت و معلولی است.

پیتر دراکر پدر علم مدیریت نوین، بیان می کند: «همانطور که درختان از سر فاسد میشوند و از بین میروند، یک سازمان هم زمانی دچار اضمحلال و نابودی میگردد، که مدیر آن سازمان توانایی مدیریت را نداشته باشد». همچنین آلفرد مارشال نیز در اهمیت نقش مدیران گفته است که: «اگر سرمایههای جهان و ابزار و ماشینآلات، یکباره نابود شوند، اما مدیران ماهر، زمام امور را به دست داشته باشند، توسعه و پیشرفت از قبل هم شکوفاتر خواهد شد». با توجه به این سخنان و اهمیت نقش مدیران در هر سازمان، پرورش مدیرانی ماهر و توانا برای بقای سازمان امری حیاتی قلمداد می شود. پژوهش انجام شده بر روی تعداد زیادی از شرکتهای بزرگ نشان داده است که ۷۰ درصد آنان در تربیت مدیران آتی خود، تجربه را مهمترین عامل به شمار میآورند و از انجام عملیات متنوع به عنوان کلید تربیت یاد میکنند. همچنین برخورداری از تجارب مفید و مرتبط از مهمترین شرایط احراز سمتهای مدیریتی در سراسر جهان به شمار میآید. بنابراین آشکار است که بیشتر یادگیری میتواند از طریق تجربه تحقق یابد. نتایج مصاحبهای که لومباردو (۱۹۸۶) با هشتاد و شش مدیر عالی انجام داد نشان داد که آنان توانستهاند ۲۸۶ رویداد کلیدی رخ داده در مسیر شغلی خود را نام ببرند که ۵۲۹ “درس” را به آنان آموخته است. نتایج حاصل از این درسها طی حدود ۳۰۰ مصاحبه با مدیران اجرایی نشان داد که همهی مدیران برای یادگیری از اشتباهات قبلی خود، ارزش قائل میشوند. این برای مدیران موفق ضروری است که دریابند چه کارهایی غلط انجام شدهاند؛ پیامدهای آن چه بوده است و چگونه از شرایط مشابه در آینده اجتناب کنند. بنابراین مستند سازی تجربه مدیران در هر سازمانی از اهمیت بسزایی برخوردار است.

اساسی ترین منافع مستندسازی تجربیات مدیران از دیدگاه مدیریت دانش را می توان در موارد زیر خلاصه کرد:

• ثبت تاریخی، تحلیلی و نیز علمی تجارب، موفقیت ها، دستاوردها، مراحل رشد و سایر رویدادهای تعیین کننده ی سازمان؛

• فراهم آمدن زمینهی ثبت، گسترش و آموزش فرهنگ سازمان به نسلهای بعدی کارکنان و مدیران

• فراهم گردیدن ابزاری برای توجه به ابعاد مختلف مسائل سازمانی و ساز وکاری برای نگرش به مسائل سازمان از زوایای مختلف؛

• فراهم شدن زمینهی بازخوانی رویدادهای گذشته و امکان ارزیابی علمی نقاط قوت و ضعف سازمان و مدیران آن؛

• ابزاری برای خلق نظریههای بومی مدیریت

• فراهم شدن زمینههای تسهیل و تقویت فرایند یادگیری سازمانی؛

• ابزاری برای الگوبرداری از بهترین تجربیات.

مستندات میبایستی چنان تهیه شود که هر فردی بدون هر گونه ارتباط قبلی با کار مورد نظر بتواند موارد زیر را درک کند:

• ماهیت، زمانبندی اجرا و فرایندهای قبل، حین و پس از اجرا را با رعایت استانداردها و الزامات قانونی و مقررات مربوط؛

• نتایج حاصل از اجرای روشها و شواهد و نتایج کسب شده؛

• نکات کلیدی مشخص شده در جریان انجام امور و نتیجه گیریهای مربوط.

برای تجربه ای که به خوبی تدوین شده باشد و بتواند برای مخاطب جذابیت و بازآموزی لازم را داشته باشد، ویژگیهای زیادی را می توان بیان نمود. در ذیل، فهرست وار به ذکر برخی از این ویژگیها می پردازیم:

• مشخص بودن هدف: یک تجربه مستند شده خوب باید از ابتدا هدف را بصورت روشن بیان دارد؛

• مجذوب کردن خواننده از ابتدا به گونه ای که برای خواننده مشغولیت ذهنی ایجاد کند؛

• بالا بودن فرصتهای یادگیری از آن؛

• داشتن قدرت انعطاف: یعنی برای خوانندگان در سطوح مختلف مناسب باشد؛

• حرفی تازه برای گفتن داشته باشد؛

• داشتن ساختار مناسب، موجز و روشن؛

• “یک تجربه خوب شبیه به پیچ گوشتی است” کاربرد اصلی مشخص است ولی کاربردهای وسیع تری هم دارد: مانند باز کردن درب قوطی یا استفاده به عنوان چکش؛

• حالت داستان گونه داشته باشد، یعنی جزئیات رفتارها و تصمیمات را ذکر می کند ولی خط کلی داستان گم نمی شود؛

• حالتی واقعی داشته باشد، برای این کار باید از نقل قول ها، جداول، نمودارها و عدد و رقم کمک گرفت؛

• قضاوت ذهنی در متن تجربه وجود ندارد: “مدیر در این موقعیت تصمیمی خردمندانه گرفت!!

• معمولاً در زمان گذشته و به صورت سوم شخص نوشته می شود؛

• شامل اطلاعات زمینه ای شامل حال و هوای سازمان در زمان وقوع تجربه است تا خواننده را در متن قرار دهد؛

• شامل هنجارها، دیدگاهها و قضاوتهای شخصی افراد درگیر در تجربه است.

رئوس مطالب

فایل شیوه مستند سازی مطالب